Phần 1 chuẩn bị
Bước 1. Chuẩn bị
– Trước khi soạn bài Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?, các bạn xem lại phần Kiến thức Ngữ văn. Đó là việc đọc văn bản thuật lại một sự kiện theo quan hệ nhân – quả. Thông thường, loại văn bản này gồm 3 thông tin chính. 1 là Nguyên nhân, 2 là diễn biến và 3 là kết quả. Tất cả đều nhằm trả lời cho những câu hỏi cụ thể như: Vì sao lại xảy ra sự việc ấy?, Sự việc ấy diễn ra thế nào?, Kết quả ra sao?.
– Đối với băn bản Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?, các bạn có thể tìm hiểu thời gian văn bản xuất hiện. Đó là vào ngày 15/12/2019 trên trang web thethaovanhoa.vn. Lúc bấy giờ, vào 1 năm trước tức (15/12/2018), Việt Nam đã trở thành nhà Vô địch AFF Cup 2018.
– Trong văn bản, người viết đưa ra nguyên nhân khiến bóng đá Việt Nam “thống trị” ở Đông Nam Á thời điểm năm 2019. Và sự kiện đó được nêu ở phần giữa văn bản.
– Văn bản được triển khai theo thứ tự sau: Đầu tiên là giới thiệu thành công của bóng đá Việt Nam hiện tại. Tiếp theo là nguyên nhân sự thành công đó.
– Văn bản với các yếu tố như tiêu đề, sa pô, hình ảnh, tít phụ… giúp người đọc theo dõi sự kiện theo trình tự khoa học, dể hiễu và sinh động hơn.
– Qua đó, văn bản chứng mình cho độc giả thấy sự phát triển và thay đổi của nền bóng đá nước nhà là do nhiều nguyên nhân dẫn đến chứ không phải chỉ là do may mắn.
– Để soạn bài này, các bạn có thể lên mạng tìm hiểu thêm về đội tuyển bóng đá nam và nữ của Việt Nam ở thời điểm.
Ví dụ như:
+ Cuối cùng, sau 60 năm tham gia SeaGames, thì nay đội tuyển U22 Việt Nam đã chính thức giành tấm HCV SEA Games 30. Danh hiệu mà rất nhiều thế hệ bóng đá nước nhà đã khao khát nhưng bỏ lỡ.
+ Bóng đá nữ cũng vinh dự trở thành nhà Vô địch tại Sea Games 2019.
Phần 2 Đọc hiểu văn bản
Câu 1: Sa pô bài báo nêu nội dung gì?
Gợi ý trả lời:
- Ngay từ sa pô, bài báo đã thể hiện nội dung chính là nguyên nhân khiến bóng đá Việt Nam “thống trị” ở khu vực Đông Nam Á thời điểm năm 2019.
Câu 2: Thông tin chính của đoạn mở đầu này là gì?
Gợi ý trả lời:
- Đoạn mở đầu có thông tin chính là những thành công của bóng đá Việt Nam lúc bấy giờ.
Câu 3: Từ “thống trị” ở đây có nghĩa là gì?
Gợi ý trả lời:
- Theo nghĩa trong từ điển chính tả Việt Nam thì, từ “thống trị” ở đây là đứng đầu, dẫn đầu.
Câu 4: Chú ý các đề mục được đánh số thứ tự và in đậm
Gợi ý trả lời: Những đề mục được in đậm và đánh số thứ tự để nhấn mạnh các ý sau:
– Lòng khao khát của các cầu thủ
– Sự tự tin
– Sự tiến bộ của V-League
– Các cầu thủ Việt Nam gắn bó với nhau trong thời gian dài
– Được dẫn dắt bởi huấn luyện viên giỏi
Câu 5: Lưu ý phân biệt lời văn trong và ngoài dấu ngoặc kép.
Gợi ý trả lời:
– Như các bạn đã biết, dấu ngoặc kép có tác dụng trích dẫn lời nói trực tiếp, hoặc những từ ngữ biểu đạt nghĩa đặc biệt. Có thể là tiếng lóng từ nước ngoài, hoặc mang hàm ý mỉa mai… Trong văn bản này, lời văn trong dấu ngoặc kép bao gồm một số từ ngữ như “thống trị”; “không ngán”, “lắp ráp”,… Còn lại là lời văn dẫn trực tiếp của tờ báo Smmsport.
– Có lời văn ngoài dấu ngoặc kép là lời dẫn gián tiếp của tác giả trên báo thethaovanhoa.vn
Câu 6: Nghĩa của từ “lắp ráp” ở đây là gì?
Gợi ý trả lời:
- Độc giả có thể hiểu, nghĩa của từ “lắp ráp” ở đây chính là việc sắp xếp lại đội hình các cầu thủ. Từ một đội rời rác, không gắn kết, HLV đã đưa các cầu thủ vào đúng vị trí để phát huy tối đa khả năng của từng người đồng thời phối hợp ăn ý tạo nên sức mạnh đồng đội và tập thể.
Phần 3 tìm hiểu tổng hợp sau khi đọc văn bản
Câu 1: Chỉ ra các đoạn nêu nguyên nhân và kết quả trong văn bản Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng?.
Gợi ý trả lời:
- Các đoạn nêu nguyên nhân:
+ 1. Lòng khao khát của các cầu thủ
+ 2. Sự tự tin
+ 3. Sự tiến bộ của V-League
+ 4. Các cầu thủ Việt Nam gắn bó với nhau trong thời gian dài
+ 5. Được dẫn dắt bởi huấn luyện viên giỏi
- Đoạn nêu kết quả:
Đó chính là ngay ở phần dưới sapo. Từ “Sẽ không quá lời khi nhận định rằng … “thống trị” Đông Nam Á ở thời điểm hiện tại”.
Câu 2: Hãy tóm tắt những nguyên nhân chính giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng. Vì sao bài biết dành phần lớn nội dung để nói về các nguyên nhân này?
Gợi ý trả lời:
Qua văn bản, các bạn có thể thấy một số nguyên nhân chính giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng:
Một là, do lòng tinh thần thi đấu quật cường cùng khát khao chiến thắng của toàn đội khi tập cũng như khi ra sân chính thức.
Hai là, do họ trẻ tuổi và đủ tự tin để “không ngán” trước bất cứ đối thủ nào.
Ba là, vì sự tiến bộ của V-League. Hệ thống bóng đá Việt Nam đã chú trọng đầu từ vào nền tảng, đặc biệt là đào tạo thế hệ cầu thủ trẻ tuổi.
Bốn là, do sự gắn bó của các cầu thủ trong đội. Vì họ được đào tạo cùng nhau từ bé nên thấu hiểu cách chơi của đồng đội cũng như nhiệm vụ của mình trên sân.
Nguyên nhân thứ năm là do đội được dẫn dắt bởi một HLV người Hàn giỏi giang, đam mê bóng đá và tâm huyết.
– Sở dĩ bài báo dành phần lớn nội dung để phân tích về nguyên nhân nhằm chứng minh cho độc giả thấy, sự thành công, phát triển nền bóng đá nước nhà chứ không phải là do may mắn. Và thành công đó có được là từ sự nỗ lực của cả tập thể chứ không riêng gì của một cầu thủ nào.
Câu 3: Nghĩa của các từ được đặt trong dấu ngoặc kép ở văn bản trên được dùng khác với nghĩa nghĩa thông thường như thế nào?
Gợi ý trả lời:
Các bạn có thể thấy, nghĩa của từ đặt trong dấu ngoặc kép được dùng khác với nghĩa thông thường là:
– “Thống trị”: có nghĩa là ai đó hay nhóm người nào đó lên sử dụng và nắm chính quyền để quản lý, điều khiển chi phối về mọi mặt xã hội, đời sống. Còn ở đây, thì độc giả có thể thiêu là đội Việt Nam đang dẫn đầu, đứng đầu.
– “Không ngán”: không ngán thường khi dùng để thể hiện việc không chán ăn món nào đó. Nhưng ở đây dùng với ý chỉ không sợ ai, hay đôi thủ nào.
– “Lắp ráp”: là từ thường dùng trong chuyên môn kỹ thuật máy móc, dùng để lắp các bộ phận máy vào đúng chỗ sao cho máy hoạt động tốt. Còn ở đây, tác giả dùng lắp ráp với ý sắp xếp, ghép các cầu thủ vào đúng vị trị sao cho không lỏng lẻo, rời rạc. Từ đó các cầu thủ phát huy đúng điểm mạnh của mình cũng như có thể kết hợp ăn ý với đồng đội.
Câu 4: Văn bản đã sử dụng kiểu chữ và cách đánh số các đề mục như thế nào để làm nổi bật các thông tin chính?
Gợi ý trả lời:
Văn bản đã sử dụng kiểu chữ in đậm và cách đánh số thứ tự các đề mục để làm nổi bật các thông tin chính – nguyên nhân dẫn đến sự thành công của bóng đá Việt Nam. Như vậy vừa thu hút người đọc vừa khiến người đọc nắm rõ được cốt lõi của vấn đề.
Câu 5: Dựa vào các câu dẫn từ tờ báo Smmsport trong văn bản trên, em hãy nêu nhận xét về thái độ của tờ báo ấy đối với bóng đá Việt Nam.
Gợi ý trả lời:
- Qua các câu dẫn từ tờ báo Smmsport trong văn bản Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng, các bạn có thể thấy thái độ của tờ báo nước ngoài này với bóng đá Việt Nam là rất khách quan. Họ nhận định và đánh giá cao những cố gắng không ngừng của bóng đá Việt Nam trong thời gian dài. Họ đã giúp độc giả trong nước và thế giới loại bỏ được cái nhìn phiến diện và khẳng định đó không phải là sự may mắn nhất thời.
Câu 6: Trong các nguyên nhân đã nêu ở văn bản, em thích nguyên nhân nào nhất? Vì sao?
Gợi ý trả lời:
- Trong các nguyên nhân nêu trong văn bản, em thích nguyên nhân phân tích về sự tự tin của các cầu thủ. Họ đã được đào tạo bài bản nên đủ tự tin để chiến đấu hết mình vì màu cờ sắc áo. Họ không ngán ngẩm trước bất cứ đối thủ nào dù mạnh hay yêu. Họ xem mỗi đối thủ là một thử thách cũng như kinh nghiệm để phát triển và hoàn thiện bản thân mình.