Hai Đứa Trẻ là tác phẩm tiêu biểu của Thạch Lam để lại nhiều ấn tượng cho người đọc. Phân tích nhân vật Liên trong Hai Đứa Trẻ sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn vì sao nó lại được yêu thích đến vậy. Đồng thời, qua đó mỗi người sẽ thấu hiểu hơn những tâm tình mà tác giả gửi gắm.

Phân tích chi tiết nhân vật Liên

Mở bài

Thạch Lam là nhà văn thuộc nhóm Tự Lực văn đoàn khá nổi tiếng của Việt Nam. Ông đã mang đến cho nền văn học Việt rất nhiều tác phẩm đặc sắc. Ông còn là cây bút truyện ngắn xuất sắc những năm 1930 – 1945.  Trong vô vàn các tác phẩm của mình, Hai Đứa Trẻ là truyện để lại ấn tượng sâu sắc nhất cho người đọc. Thông qua truyện, chúng ta sẽ cảm nhận được cảnh sống cực khổ của những con người ở phố huyện nghèo. Đồng thời, ở họ còn có một niềm khao khát, hy vọng về ánh sáng hy vọng giữa cuộc đời u tối.  Hai Đứa Trẻ là tác phẩm tiêu biểu của Thạch Lam

Thân bài

Liên là nhân vật điển hình trong truyện Hai Đứa Trẻ. Thông qua ngòi bút của Thạch Lam, chúng ta sẽ cảm nhận được những nét tính cách, tâm trạng của nhân vật và tâm tư của tác giả rõ nét nhất.

  • Luận điểm 1: Phân tích nhân vật Liên trong Hai Đứa Trẻ trước cảnh ngày tàn nơi phố huyện

Tâm trạng của Liên được thể hiện qua nhiều giai đoạn khác nhau. Thế nhưng, tâm hồn của cô gái ấy có lẽ nhạy cảm hơn khi chứng kiến cảnh chiều tà và ngày tàn. Một cô gái với đầy những điều suy tư sẽ khiến cho sắc chiều buông xuống trở nên khó tả hơn. Buổi chiều ấy hiện lên qua những hình ảnh quen thuộc như “đám mây hồng ở cuối trời do ánh Mặt Trời hắt lên”. Hoàng hôn mặc dù không quá xa lạ nhưng qua mắt nhìn của Liên lại vô cùng mới mẻ. Trên nền những áng mây là ngon tre cao vút như in hình trên nền trời. Bức tranh nơi phố huyện nghèo còn trở nên sinh động hơn với tiếng ếch nhái kêu râm ran, tiếng muỗi vo ve. Điều này cho thấy, không gian ở đây rất yên tĩnh và nhân vật như đã đắm chìm trong cảnh hoàng hôn ấy. Song song với những dấu hiệu của ngày tàn là mùi hơi đất bốc lên khiến Liên buồn man man. Có lẽ, những điều ấy khiến Liên nghĩ đến cuộc sống nghèo nàn, cực khổ ở cái phố huyện tàn tạ.

Phân tích nhân vật Liên trong Hai Đứa Trẻ để thấy Tâm trạng của Liên còn thay đổi khi nhìn thấy hình ảnh của những con người bán hàng nơi đây. Mặc dù chợ tàn nhưng vẫn còn nán lại. “Những đứa trẻ con thì nhặt nhạnh những thứ còn sót lại” mặc dù chỉ là thanh tre, thanh nứa. Rác rưởi cũng những gì còn sót lại sau buổi chợ cũng khiến cho Liên cảm thấy buồn. Nỗi buồn ấy “Tối hết cả con đường thăm thẳm ra sông, con đường qua chợ về nhà, các ngõ vào làng lại càng sẫm đen hơn nữa”. Buồn không chỉ vì cái nghèo khổ mà còn bởi sự bất lực khi chẳng giúp được gì. Điều này cho thấy được tâm lòng trắc ẩn của Liên luôn ẩn chứa bên trong.

Hình ảnh mô phỏng 2 đứa trẻ trong truyện

  • Luận điểm 2: Tâm trạng của nhân vật Liên khi chờ tàu

Tâm trạng của Liên lại chuyển biến một lần nữa trong quá trình chờ tàu cho đến khi tàu đi.

Màn đêm buông xuống khiến cho cả phố huyện chìm vào bóng tối. Lúc này, Liên mở gian hàng nhưng cứ mãi ngồi trên chõng tre ngắm nghía. Mọi hoạt động xung quanh được nhân vật quan sát vô cùng tỉ mỉ. Với tình yêu thương quê hương, Liên đã phát hiện “đó là những hột sáng, những khe ánh sáng từ ngọn đèn, phên nứa khiến cho cát cũng hiện lên lóng lánh”. Không chỉ quan sát không gian, Liên còn tỉ mẩn với hoạt động của mọi người. Mẹ con chị Tí với gánh hàng nước khi đêm về để kiếm thêm. Gia đình bác Sẩm với manh chiếu rách và đứa con bò ra nghịch cát. Nhà bác Siêu thì lật đật với gánh hàng phở. Tất cả mọi người qua mắt nhìn của Liên đều hiện lên vô cùng cố gắng vì mưu sinh. Thêm vào đó là hình ảnh của bà cụ Thi điên ngày nào cũng mua rượu uống.

Hình ảnh đoàn tàu xuất hiện nơi phố thị như một chút ánh sáng cho khu phố huyện nghèo. Hai chị em cùng ngồi đó và đợi tàu. Con tàu chính là ký ức vời cuộc sống sung túc với thức uống xanh, đỏ trước kia. Khi tàu đến, tâm trạng của những con người nơi đây cũng vui vẻ hẳn lên. Ánh sáng khi tàu đến khiến cho phố huyện sáng rực, mọi thứ như được hồi sinh. Tiếng tàu rầm rộ, tiếng hành khách nói cười,… Tất cả mọi thứ đã xua tan không khí ảm đạm của phố huyện trong chốc lát.

Con tàu ấy đối với Liên còn là ký ức tuổi thơ tươi đẹp là những niềm vui trong quá khứ để tạm quên đi những khó khăn của hiện tại. Ánh mắt của Liên tập trung hẳn vào đoàn tàu. Nó chính là niềm khao khát về cuộc sống nơi có những điều đẹp đẽ. Mặc dù không bán được gì nhưng Liên hay bất kỳ ai cũng mong muốn hành khách có thể ghé mua cho gian hàng. Đợi tàu không chỉ vì ánh sáng đẹp đẽ mà là đợi chờ những điều tốt đẹp, đợi chờ ký ức vui vẻ trước đây. Chuyến tàu xuất hiện nơi phố huyện như một giấc mơ như một khát vọng về tương lai tốt đẹp. Qua chi tiết này, chúng ta đã thấu hiểu hơn giá trị nhân đạo mà tác giả gửi gắm.

  • Luận điểm 3: Đoàn tàu mang đến tia sáng

Niềm vui của Liên của những con người nơi đây bỗng chốc vụt tắt. Đoàn tàu rời đi cũng là lúc tâm trạng nuối tiếc của Liên thể hiện rõ ” Hai chị em còn nhìn theo cái chấm nhỏ của chiến đèn xanh treo trên toa sau cùng, xa xa mãi rồi khuất sau rặng tre”. Lúc này, tâm trạng vui vẻ hân hoan chẳng còn mà nhường chỗ cho nỗi buồn. Mọi thứ của phố huyện lại trở về như cũ. Cuộc sống vẫn cứ thế trôi qua chẳng có gì thay đổi “cảm giác ban ngày lắng đi trong tâm hồn Liên với hình ảnh thế giới quanh mờ mờ đi trong mắt chị”

  • Luận điểm 4: Giá trị nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm

Bằng giọng văn giàu cảm xúc, tác giả đã thành công miêu tả cảnh ngày tàn cùng với tâm trạng nhân vật chân thật. Nhờ đó, khi đọc vào bất kỳ ai cũng cảm thấy đồng cảm sâu sắc với hoàn cảnh và cuộc sống người dân nơi đây. Đi kèm với đó là nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vật tinh tế. Cái buồn được thể hiện thông qua cảnh vật vô cùng ấn tượng. Hình ảnh đoàn tàu mặc dù không mới mẻ nhưng lại được khắc họa như là điểm nhấn của toàn bộ tác phẩm. Thế giới nội tâm của nhân vật cũng được khai thác vô cùng tinh tế.

Ngoài ra, tác giả còn sử dụng thủ pháp nghệ thuật tương phản đối lập vô cùng độc đáo. Sự nhộn nhịp khi đoàn tàu đến đã khiến ta cảm nhận rõ hơn sự im ắng, vắng vẻ của phố huyện nghèo. Thêm vào đó là những hình ảnh gợi hình vô cùng quen thuộc, tiếng người rộn rã sẽ khiến ta liên tưởng đến sự đông đúc khi đoàn tàu đến. Hình ảnh Liên nhìn xa xăm sẽ làm ta cảm nhận được sự bình yên của cảnh ngày tàn. Tất cả đều được tác giả miêu tả một cách chân thực qua ánh mắt của cô bé Liên.

Lời kết 

Thông qua những nội dung phân tíchnhân vật Liên trong Hai Đứa Trẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cuộc sống cơ cực, nghèo khổ nơi phố huyện nghèo thời kỳ trước Cách Mạng Tháng Tám. Qua đó, mỗi người sẽ cảm thương hơn cho số phận của họ và trân trọng ước mơ, niềm hy vọng về tia sáng cho cuộc đời đầy tăm tối ấy.

Đồng thời, truyện còn là hồi chuông về nguy cơ chết mòn bởi cuộc sống tù túng và đói khổ của những con người nhỏ bé.