• bai-van-phan-tich-truyen-thanh-giong

Câu 1: Hãy nêu một số sự kiện chính của truyện Thánh Gióng

Trả lời: 

Một số sự kiện chính của truyện Thánh Gióng đó là:

  • Soạn bài Thánh Gióng  – Sự ra đời vô cùng kỳ lạ và khác thường của Thánh Gióng.
  • Khi đất nước bị xâm lược, Thánh Gióng bỗng dưng biết nói, yêu cầu với sử giả những vũ khí và trang bị để đi đánh giặc Ân.
  • Thánh Gióng lớn nhanh một cách kì lạ và không ngừng, cả làng phải chung tay góp gạo nuôi Gióng lớn.
  • Giặc Ân đến, Thánh Gióng đứng dậy vươn vai biến thành một tráng sĩ, mặc áo giáo sắt, cưỡi ngựa sắt, cầm roi sắt ra trận, roi sắt gãy Thánh Gióng nhổ bụi tre ven đường đánh tan quân giặc.
  • Sau khi dẹp tan giặc Ân, Thánh Gióng cởi bỏ áo giáp sắt rồi cùng ngựa bay lên trời.
  • Sau đó Vua phong Thánh Gióng là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ tại quê nhà. Ngày nay, vẫn còn truyền lại những dấu tích đánh giặc ngoại xâm của Thánh Gióng tại làng Phù Đổng.

Câu 2: Trong truyện, Thánh Gióng bộc lộ những phẩm chất nào? Tên truyện Thánh Gióng gợi cho em suy nghĩ gì về thái độ của người kể đối với nhân vật Gióng?

Trả lời:

Trong truyện, Thánh Gióng đã bộc lộ rất nhiều phẩm chất của một người anh hùng kiên cường, bất khuất, dũng cảm khi đất nước lâm nguy thông qua nhiều chi tiết. Đó là:

  • Bảo mẹ “Mời sứ giả vào” xin được đi đánh giặc -Tinh thần yêu nước, chủ động, không sợ hiểm nguy, sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì đất nước.
  • Thánh Gióng nói với sứ giả những yêu cầu của mình về vũ khí, trang bị để đánh giặc -Sự chuẩn bị kĩ càng, chu đáo, sẵn sàng để chiến đấu.
  • Soạn bài Thánh Gióng  cho thấy sau khi gặp sứ giả, Thánh Gióng lớn nhanh như thổi – Sức mạnh phi thường hơn người, sự nôn nóng được ra trận của Thánh Gióng khi giặc sắp đến.
  • Thánh Gióng phi ngựa đến nơi có giặc, đón đầu chúng – Sự dũng cảm, không run sợ trước kẻ thù, chủ động và sẵn sàng hi sinh để đánh tan giặc ngoại xâm.
  • Khi roi sắt gãy, Thánh Gióng nhổ những bụi tre ven đường đánh tan quân giặc – Sức khỏe phi thường, sự thông minh, nhanh nhẹn, linh hoạt của Thánh Gióng trong mọi tình huống nguy hiểm.
  • Sau khi đánh tan quân giặc Thánh Gióng cưỡi ngựa bay về trời- Phẩm chất anh hùng, chính trực không màng danh lợi, khẳng định hành động chính nghĩa của người anh hùng.

Tên truyện Thánh Gióng gợi cho em suy nghĩ về thái độ của người kể đối với nhân vật Gióng đó là:

  • Sự ca ngợi, tôn vinh, biết ơn dành cho Thánh Gióng vì từ “Thánh” dùng để gọi tên những vị thần linh, những người có hiểu biết rộng, có công lao to lớn, có phẩm chất cao quý khác hẳn người thường.

    Thánh Gióng cũng là một trong bốn vị thần bất tử trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam, tượng trưng cho tinh thần yêu nước, chống ngoại xâm, sức mạnh nhiệt huyết của tuổi trẻ.

Câu 3: Tìm các chi tiết cho thấy truyện có liên quan đến lịch sử.

Trả lời:

Các chi tiết cho thấy truyện có liên quan đến lịch sử đó là:

  • Trong lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước đã nhân dân ta đã phải nhiều lần chiến đấu với kẻ thù xâm lược phương Bắc.
  • Hiện nay vẫn còn đền thờ Vua Hùng thứ sáu nói riêng và thời đại Vua Hùng nói chung.
  • Vũ khí bằng sắt (áo giáp sắt, ngựa sắt, roi sắt) thuộc thời kì đồ sắt và được chế tạo bởi người Việt từ xa xưa.
  • Giặc kéo đến chân Núi Trâu thuộc Quế Võ, Bắc Ninh ngày nay.
  • Thánh Gióng đuổi giặc đến chân Núi Sóc thuộc Sóc Sơn, Hà Nội ngày nay.
  • Lửa ngựa sắt phun thiêu cháy một làng, làng đó về sau được gọi là Làng Cháy – là một ngôi làng gần làng Phù Đổng nay thuộc huyện Gia Lâm, Hà Nội.
  • Sau khi bay về trời, Thánh Gióng được lập đền thờ ở làng Phù Đổng và được phong là Phù Đổng Thiên Vương, hiện nay vẫn còn đền thờ và được người dân thờ cúng cho đến ngày nay.

Câu 4: Soạn bài Thánh Gióng – Tìm những chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện Thánh Gióng. Những chi tiết đó có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung?

Trả lời:

Những chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện Thánh Gióng đó là:

  • Bà mẹ ướm vào vết chân lạ rất to ở trên đồng mà thụ thai.
  • Mang thai dài tận mười hai tháng.
  • Ba tuổi mà cậu bé không biết nói, biết đứng, biết cười, cứ đặt đâu nằm đấy.
  • Khi sứ giả đến tìm người tài giỏi giúp cứu nước, Gióng bỗng dưng cất tiếng nói với mẹ xin đi đánh giặc.
  • Thánh Gióng lớn nhanh như thổi, ăn cơm bao nhiêu cũng không no.
  • Nghe tin giặc đến, Gióng vươn vai biến thành một tráng sĩ cao lớn.
  • Ngựa sắt của Thánh Gióng hí mà lại phun thêm lửa.
  • Nhổ cụm tre ven đường đánh tan quân giặc.
  • Khi dẹp tan quân thù, Thánh Gióng và ngựa sắt từ từ bay lên trời.
  • Lửa ngựa sắt phun thiêu cháy một làng, khiến tre ngả màu vàng óng; vết chân ngựa biến thành ao hồ…

Những chi tiết hoang đường, kỳ ảo trên có tác dụng:

  • Xây dựng hình tượng người anh hùng oai phong, lẫm liệt, kiên cường, bất khuất, có sức mạnh phi thường chống giặc ngoại xâm cứu nước, thể hiện lòng yêu nước và sức mạnh của dân tộc Việt Nam trước kẻ thù xâm lược.

Câu 5: Theo em, truyện đã phản ánh được hiện thực và ước mơ gì của cha ông ta?

Trả lời: 

Truyện Thánh Gióng đã phản ánh hiện thực đó là:

  • Trong lịch sử hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc ta luôn luôn có những kẻ thù xâm lược lăm le xâm chiếm bờ cõi nước ta, muốn biến dân ta thành nô lệ dưới ách thống trị của chúng, nhưng dân ta luôn sẵn sàng đứng lên đấu tranh chống lại giặc ngoại xâm và cho dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào con người và dân tộc Việt Nam luôn có một lòng nồng nàn yêu nước, kiên cường, bất khuất, dũng cảm và tiềm ẩn sức mạnh nội lực với sự đoàn kết toàn dân.

Truyện Thánh Gióng đã phản ánh ước mơ của ông cha ta đó là:

  • Cha ông ta luôn ước mơ về một người anh hùng lí tưởng có sức mạnh phi thường, thông minh, khí thế hơn người, luôn khiến kẻ thù xâm lược phải khiếp sợ.
  • Cha ông mong ước thế hệ trẻ sau này lấy hình tượng Thánh Gióng để học tập, rèn luyện, cố gắng phấn đấu để đạt được những phẩm chất và sức mạnh hơn người, qua đó mong chúng ta luôn biết ơn những anh hùng đã anh dũng hi sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ Quốc.

Câu 6: Vì sao Đại hội thể dục thể thao dành cho học sinh phổ thông Việt Nam được lấy tên là Hội khỏe Phù Đổng?

Trả lời: 

Đại hội thể dục thể thao dành cho học sinh phổ thông Việt Nam được lấy tên là Hội khỏe Phù Đổng vì:

  • Soạn bài Thánh Gióng – Đây là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, học sinh, lứa tuổi của Thánh Gióng trong thời đại mới.
  • Hình tượng Thánh Gióng tượng trưng cho tinh thần chiến thắng chống ngoại xâm và sức mạnh tuổi trẻ nên phù hợp với ý nghĩa của một hội thi thể thao dành cho học sinh.
  • Mục đích của Đại hội thể dục thể thao là khoẻ để học tập, lao động, góp phần bảo vệ và xây dựng Tổ quốc sau này, noi gương người anh hùng cứu nước nhỏ tuổi.