Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191, sách giáo khoa Ngữ Văn 7, tập 1
I – NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN CẦN CHÚ Ý
1. Về phần Văn
– Nắm được đặc điểm, thể loại của tác phẩm trữ tình như: ca dao, dân ca Việt Nam; thơ trữ tình trung đại Việt Nam, tùy bút….
– Nắm được nội dung cụ thể và vẻ đẹp của các tác phẩm trữ tình đã học trong chương trình
+ Nội dung ca dao theo bốn chủ đề chính: những câu ca dao về tình cảm gia đình; về tình yêu quê hương đất nước con người, danh lam thắng cảnh; những câu hát than bộc lộ những nỗi lòng của người phụ nữ trong xã hội cũ; câu hát châm biếm….
+ Các bài thơ trữ tình trung đại Việt Nam với hai chủ đề chính là tinh thần yêu nước và tình cảm nhân đạo.
+ Các bài thơ trữ tình hiện đại và các bài tùy bút giàu chất thơ
+ Các tác giả thơ Đường nổi tiếng: Lý Bạch, Đỗ Phủ, Hạ Tri Chương với các bài thơ ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên
– Nắm được các thể loại ở các tác phẩm trữ tình đã học từ đó phân biệt được ca dao, thơ lục bát, thơ Đường, thơ hiện đại….
– Đọc hiểu, nắm được nội dung và ý nghĩa các văn bản nhật dụng như: Cổng trường mở ra, Mẹ tôi, Cuộc chia tay của những con búp bê
2. Về phần Tiếng Việt
a, Yêu cầu học sinh cần nhận diện được:
– Từ ghép, từ láy, đại từ, từ Hán Việt, quan hệ từ, đồng nghĩa, từ trái nghĩa…
– Thành ngữ
– Các biện pháp điệp ngữ, chơi chữ
b, Vận dụng các kiến thức phần Tiếng Việt để đọc hiểu phần Văn
3. Về phần Tập làm văn (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191)
Trọng tâm phần Tập làm văn sách giáo khoaa Ngữ Văn 7, tập 1 là văn bản biểu cảm. Vì vậy, cần nắm được các ý sau:
– Khái niệm, đặc điểm, tình cảm, các yếu tố tự sự miêu tả trong văn bản biểu cảm
– Biết cách làm một bài văn biểu cảm: lập dàn ý, cách làm văn, viết bài biểu cảm về sự vật, con người, về 1 tác phẩm văn học…
II – VỀ CÁCH ÔN TẬP VÀ HƯỚNG KIẾM TRA ĐÁNH GIÁ
ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I
Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian chép hoặc giao đề)
Đề bài (gồm 2 phần)
Phần I: Trắc nghiệm (10 câu, mỗi câu đúng được 0,5 điểm, tổng số 5 điểm)
Đọc kĩ đoạn văn và các câu hỏi, sau đó trả lời bằng cách lựa chọn câu trả lời đúng nhất.
Câu 1: Đoạn văn mùa xuân của tôi được viết theo phương thức biểu đạt chính nào?
A. Miêu tả
B. Biểu cảm
C. Tự sự
D. Nghị luận
Trả lời:
B. Biểu cảm
Câu 2 : Tác giả đoạn văn Mùa xuân của tôi là ai?
A. Vũ bằng
B. Thạch Lam
C. Xuân Quỳnh
D. Nguyễn Tuân
Trả lời:
A. Vũ Bằng
Câu 3 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191):
Trả lời:
Đáp án B – Đẹp quá đi, mùa xuân ơi – mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến.
Câu 4 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191):Trong đoạn văn Mùa xuân của tôi tác giả sử dụng mấy từ láy?
A. Một
B. Hai
C. Ba
D. Bốn
Trả lời:
Đáp án C. Ba (đó là: Lành lạnh, xa xa, riêu riêu)
Câu 5 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Trong câu văn: “Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong{…}” từ “Phong” có nghĩa là gì?
A. Đẹp đẽ
B. Cơn gió
C. Bọc kín
D. Oai phong
Trả lời:
Đáp án C – Bọc kín
Câu 6 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Trong các từ sau đây, từ nào đồng nghĩa với từ Thương mến?
A. Kính trọng
B. Yêu quý
C. Gần gũi
D. Nhớ nhung
Trả lời:
Đáp án B – Yêu quý
Câu 7 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Trong đoạn văn Mùa xuân của tôi, người viết sử dụng đại từ ở ngôi thứ mấy?
A. Ngôi thứ 3
B. Ngôi thứ 2
C. Ngôi thứ nhất số ít
D. Ngôi thứ nhất số nhiều
Trả lời:
Đáp án C – Ngôi thứ nhất số ít
Câu 8 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Dòng nào dưới đây không phải là thành ngữ:
A. Nhà rách vách nát
B. Nhai kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa
C. Lanh chanh như hành không muối
D. Ếch ngồi đáy giếng
Trả lời:
Đáp án B – Nhai kỹ no lâu, cày sâu tốt lúa
Câu 9 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Dòng nào sau đây diễn đạt chính xác nội dung định nghĩa ca dao, dân ca?
A. Đó là những tác phẩm văn học truyền miệng.
B. Đó là những bài thơ được truyền tục từ xưa đến nay.
C. Đó là những bài thơ bài hát – trữ tình dân gian.
D. Đó là những bản nhạc do nhân dan lao động sáng tạo nên.
Trả lời:
Đáp án C – Đó là những bài thơ – bài hát trữ tình dân gian
Câu 10 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Nhận xét nào đúng với bài thơ Qua đèo ngang của Bà Huyện Thanh Quan?
A. Đó là một bài thơ Đường
B. Đó là một bài thơ tứ tuyệt
C. Đó là một bài thơ nguyên văn bằng chữ Hán
D. Đó là một bài thơ theo thể Đường luật
Trả lời:
Đáp án D – Đó là một bài thơ làm theo thể thơ Đường luật
Phần II: Tự luận (5 điểm)
Có thể chọn một trong các đề sau đây:
Trong bài Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191 sách giáo khoa Ngữ Văn 7, tập 1 sẽ hướng dẫn các em lập dàn ý cả 3 đề bài tự luận nêu trên. Từ dàn ý đó, các em có thể triển khai thành một bài viết hoàn chỉnh.
Đề 1 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Từ các bài thơ Bài ca Côn Sơn, Cảnh khuya, Rằm tháng giêng, Xa ngắm thác núi Lư trong Ngữ văn 7, tập một, hãy phát biểu những suy nghĩ và tình cảm của em về niềm vui sống giữa thiên nhiên.
Lập dàn ý:
- Mở bài
– Giới thiệu đặc điểm chung của các bài thơ Bài ca Côn Sơn, Cảnh khuya, Rằm tháng giêng, Xa ngắm thác núi Lư trong Ngữ văn 7, tập một.
– Nói lên suy nghĩ của bản thân về cảnh đẹp của thiên nhiên mang lại nguồn cảm hứng như thế nào đối với con người.
- Thân bài
– Hình ảnh thiên nhiên được thể hiện qua 4 bài thơ với vẻ đẹp phong phú, sinh động, đậm chất trữ tình qua con mắt của các tác giả.
– Thiên nhiên là nơi con người cư trú nên thiên nhiên luôn hòa hợp với con người, thể hiện niềm tin lạc quan vào cuộc sống.
– Từ các bài thơ, lấy dẫn chứng để chứng minh tình cảm về niềm vui sống giữa thiên nhiên; thiên nhiên có tác động đến như thế nào đối với con người.
– Con người có khát vọng như thế nào giữa không gian thiên nhiên bao la rộng lớn.
- Kết luận
Nêu cảm nghĩ của bản thân về 4 bài thơ nói trên cũng như khắc họa lại vẻ đẹp thiên nhiên xuất hiện trong các bài thơ.
Đề 2 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Từ các văn bản Mẹ tôi, Những câu hát về tình cảm gia đình, Bạn đến chơi nhà trong Ngữ văn 7, tập một. Hãy phát biểu những suy nghĩ và tình cảm của em về hạnh phúc được sống giữa tình yêu thương của mọi người.
Lập dàn ý:
- Mở bài
– 3 tác phẩm: “Mẹ tôi, Những câu hát về tình cảm gia đình, Bạn đến chơi nhà” trong sách Ngữ Văn 7 tập 1 đều xoay quanh chủ đề tình cảm gia đình và tình bạn sâu sắc.
– Suy nghĩ và tình cảm của bản thân về hạnh phúc được sống giữa tình yêu thương của mọi người.
- Thân bài
– Tình cảm được thể hiện qua các tác phẩm: Mẹ tôi, Những câu hát về tình cảm gia đình, Bạn đến chơi nhà” đó là:
+ Tình cảm gia đình thân thiết (lấy dẫn chứng qua bài Mẹ tôi, Những câu hát về tình cảm gia đình)
+ Tình bạn bè chân thành, cảm động qua bài thơ: “Bạn đến chơi nhà”
– Từ tình cảm gia đình và tình bạn thân thiết được thể hiện qua các bài thơ em có suy nghĩ như thế nào về hạnh phúc được sống trong tình cảm yêu thương của mọi người.
+ Nhớ lại tình cảm sâu sắc của bản thân với mọi người: bố, mẹ, anh, chị, em, bạn bè, thầy cô…
+ Cảm xúc khi được mọi người yêu quý và nhắc nhở bản thân càng phải trân quý tình cảm mà mọi người dành cho.
+ Tình cảm gia đình thiêng liêng, tình bạn sâu đậm cũng là nguồn động lực to lớn để em cố gắng hơn trong cuộc sống.
- Kết luận
Bài học rút ra về tình cảm gia đình phải biết yêu thương nhau, trân trọng tình cảm.
Đề 3 (Soạn Kiểm tra tổng hợp cuối học kỳ I trang 184-191): Từ các văn bản Cổng trường mở ra, Cuộc chia tay của những con búp bê trong Ngữ văn 7, tập một, hãy tâm sự về niềm vui, nỗi buồn tuổi thơ hoặc tình cảm với một đồ chơi tuổi nhỏ.
Lập dàn ý:
- Mở bài
– Nội dung của hai tác phẩm “Cổng trường mở ra” và “Cuộc chia tay của những con búp bê” nói về những cảm xúc của trẻ con khi chuẩn bị đi học, khi bị thiếu thốn tình cảm…
– Tâm sự về niềm vui, nỗi buồn tuổi thơ hoặc tình cảm với một món đồ chơi tuổi nhỏ.
- Thân bài
– Suy nghĩ, tình cảm của các em nhỏ được thể hiện qua hai tác phẩm “Cổng trường mở ra”, “Cuộc chia tay của những con búp bê” được thể hiện như thế nào?
– Từ đó, nói lên tâm sự của em về những niềm vui, nỗi buồn của tuổi thơ. Những niềm vui, nỗi buồn đó có tác động như thế nào đến bản thân em.
- Kết luận
Ý nghĩa của những tâm sự tuổi thơ có tác động đến như thế nào với hiện tại và tương lai sau này.