I – DÀN Ý CỦA BÀI VĂN TỰ SỰ.
Qua bài soạn văn Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm sẽ giúp các em học sinh nắm được kiến thức và thực hành viết văn tốt hơn.
1 – Tìm hiểu dàn ý của bài văn tự sự
Đọc đoạn văn và thực hiện các yêu cầu bên dưới
Yêu cầu:
a, Bài văn trên có thể chia làm 3 phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Hãy chỉ ra 3 phần đó và nêu nội dung khái quát của mỗi phần?
Trả lời:
Phần 1. Mở bài: từ đầu tới bao nhiêu thứ bày la liệt trên bàn. Nội dung khái quát về ngày sinh nhật.
Phần 2. Thân bài: Tiếp theo đến chỉ gật đầu không nói. Nội dung kể về lý do đến muộn và món quà sinh nhật.
Phần 3. Kết bài: Phần còn lại. Nội dung nói lên cảm xúc của người viết về món quà sinh nhật
b, Lần lượt tìm và chỉ ra các yếu tố sau:
Trả lời:
-Bài văn kể về sự việc gì? Ai là người kể chuyện (ở ngôi thứ mấy)?
Người kể chuyện là Trang. Kể ở ngôi thứ nhất – xưng tôi. Kể về ngày sinh nhật của Trang và món quà độc đáo mà bạn Trinh tặng cho Trang.
-Câu chuyện xảy ra ở đâu? Vào lúc nào? Trong hoàn cảnh nào?
Diễn biến câu chuyện xảy ra ở nhà của Trang vào lúc bữa tiệc sinh nhật được diễn ra. Thiếu một người bạn của Trang là Trinh.
-Chuyện xảy ra với ai? Có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Tính cách mỗi nhân vật ra sao?
Chuyện xảy ra với Trang – nhân vật chính của buổi tiệc.
Trong bữa tiệc có nhiều người tham dự trong đó có Trang, Thanh, anh Toàn, Trinh và các bạn cùng lớp
Tính cách nhân vật: Trang quan tâm và lo lắng cho bạn còn Trinh muốn tạo cho bạn một bất ngờ.
-Câu chuyện diễn ra như thế nào? (Mở đầu nêu vấn đề gì? Đỉnh điểm câu chuyện ở đâu? Kết thúc ở đâu? Điều gì đã tạo nên sự bất ngờ?)
Câu chuyện diễn ra khi bữa tiệc sinh nhật của Trang bắt đầu nhưng chưa thấy Trinh đến. Đỉnh điểm câu chuyện diễn ra khi Trang nhận ra bạn đã có âm mưu gì từ trước với cây ổi. Kết thúc câu chuyện là tấm lòng của Trinh dành cho bạn và cảm nghĩ của Trang.
-Các yếu tố miêu tả, biểu cảm được kết hợp và thể hiện ở những chỗ nào trong truyện? Nêu tác dụng của những yếu tố miêu tả và biểu cảm này?
Các yếu tố miêu tả và biểu cảm được tác giả kết hợp nhuần nhuyễn tạo cảm xúc cho câu chuyện. Các yếu tố biểu cảm trong bài là tiếng reo của Thanh, câu trách móc của Trang. Cảm xúc xúc động của Trang khi nhận món quà độc đáo của bạn. Cá yếu tố miêu tả là chi tiết món quà sinh nhật là chùm ổi mà Trinh tặng.
Các yếu tố này mang lại tác dụng giúp cảm xúc của nhân vật lên đến cao trào với sự xúc động và cảm mến mà người bạn Trinh đã dành cho Trang.
c, Những nội dung trong ý b được tác giả kể theo trình tự nào?
Những nội dung đó được tác giả kể theo thời gian và có đan xen hồi ức khi nghĩ lại cảnh Trinh nói về chùm hoa của cây ổi. Sự kết hợp này đã tạo nên tính đặc sắc cho câu chuyện.
2 – Dàn ý của một bài văn tự sự. Cách lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm
Câu hỏi: Dàn ý của bài văn tự sự bao gồm những gì? Nội dung của các phần như thế nào?
Trả lời:
Dàn ý của bài văn tự sự gồm 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài
Nội dung chi tiết các phần
Mở bài:
Thông thường, phần mở bài sẽ giới thiệu sự vật, sự việc, hiện tượng mà người viết muốn trình bày. Trong một số trường hợp, có thể nêu kết quả của sự việc hoặc đưa số phận nhân vật lên trước.
Thân bài:
Kể lại diễn biến câu chuyện theo trình tự nhất định (Diễn ra ở đâu, khi nào, với aim như thế nào?…
Người viết sẽ thể hiện thái độ, tình cảm của mình trước sự việc và con người được miêu tả, tường thuật lại.
Kết bài:
Thường sẽ nêu cảm nghĩ của người trong cuộc hoặc của 1 nhân vật hay cảm nghĩ của chính người kể chuyện.
II – LUYỆN TẬP
1 – Từ văn bản Cô bé bán diêm, hãy lập 1 dàn ýcho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cơ bản theo gợi ý sau:
Mở bài:
-Giới thiệu khái quát về khung cảnh giao thừa. Mọi người xung quanh vui vẻ, hạnh phúc còn cô bé bán diêm thì chỉ có một mình.
-Thân bài:
Nói chi tiết về những lần bé quẹt diêm và giấc mộng về cuộc sống sum vầy
- Que diêm thứ 1 em thấy lò sưởi, sưởi ấm em trong đêm giao thừa lạnh giá
- Que thứ 2 em thấy 1 bàn đầy thức ăn vì em đang bị đói và khát
- Lần thứ 3, em quẹt diêm thì thấy 3 cây thông Noel. Gợi tả khung cảnh tuyệt đẹp về khoảnh khắc của giao thừa và lẽ giáng sinh
- Lần cuối cùng em gặp bà. Người bà là người thân nhất với em nhưng đã không còn nữa. Em quẹt diêm với mộng tưởng níu giữ lại bà nhưng không được.
Khi viết, kết hợp giữa các yếu tố miêu tả và tự sự để tạo cảm xúc cho bài văn được sinh động và hấp dẫn hơn
Kết bài:
Hình ảnh cô bé bán diêm chết bên ngoài trời lạnh giá. Chỉ có mình em biết những điều kì diệu mỗi khi quẹt diêm. trên mỗi em khi chết vẫn còn nở nụ cười đẹp như thiên thần.
2 – Lập dàn ý cho bài văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm cho đề tài: “Hãy kể về một kỷ niệm với người bạn tuổi thơ khiến em xúc động, nhớ mãi”.
Trả lời:
Gợi ý lập dàn ý cho đề tài trên. Các em chỉ cần trả lười và kể lại câu chuyện theo diễn biến thời gian. Kết hợp các yếu tố miêu tả và tự sự để tạo cảm xúc cho câu chuyện của mình.
Mở bài:
Giới thiệu về người bạn tuổi thơ và kỉ niệm làm em nhớ mãi không quên
Thân bài:
-Nêu diễn biến câu chuyện: Câu chuyện đó bắt đầu như thế nào? Diễn ra ở đâu? Có những ai? Có sự kiện gì nổi bật? Và kết quả như thế nào?
-Hãy đưa điều làm em thấy xúc động và ấn tượng sâu sắc nhất trong câu chuyện đó
-Kết hợp yếu tố miêu tả và biểu cảm để làm sáng tỏ nội dung câu chuyện và tạo cảm xúc cho người đọc.
Kết bài:
Vì sao em nhớ kỉ niệm đó? Đến giờ kỉ niệm đó đã ảnh hưởng tới em và người bạn như thế nào? Và tình cảm đó hiện bây giờ ra sao?