>> Xem thêm: Soạn Viết bài văn kể lại một trải nghiệm của em – Ngữ văn 6 tập 1 – Kết nối tri thức

1. (Soạn củng cố mở rộng ) Kẻ bảng vào vở theo mẫu sau và điền thông tin ngắn gọn về hai văn bản Cô bé bán diêm và Gió lạnh đầu mùa.

2. Chọn một truyện kể em yêu thích và thực hiện các yêu cầu sau:

a. Xác định người kể chuyện.

b. Tóm tắt cốt truyện.

c. Phân tích đặc điểm nổi bật ở một nhân vật mà em yêu thích.

Trả lời:

(Soạn củng cố mở rộng) Trong hai truyện kể trên, em yêu thích câu truyện gió lạnh đầu mùa.

a. Người kể chuyện là ngôi thứ ba

b. Tóm tắt cốt truyện

Buổi sáng hôm nay mùa đông đột nhiên đến mà không báo trước. Mới hôm qua Sơn còn thấy nóng nực, vậy mà sau một đêm thời tiết lạnh hẳn. Sơn tỉnh dậy đã thấy mọi người mặc áo rét. Nhìn ra ngoài sân, Sơn thấy đất khô trắng, trời u ám, những cái cây trong chậu cũng rung lên như sắt lại vì rét. Sơn được mẹ gọi vào và mặc cho một chiếc áo rét rất đẹp. Khi lấy áo cho Sơn, mẹ vô tình thấy chiếc áo bông cánh đã cũ của em Duyên đã mất, không gian trầm lại, Sơn cũng thấy thương và nhớ em Duyên vô cùng. Sơn mặc áo ấm xong thì mẹ cho hai chị em ra ngòa chơi. Sơn xúng xính rủ chị ra chợ chơi, nơi đây đều là lũ trẻ con nhà nghèo. Cả hai chị em Sơn đều thân thiện chứ không kiêu căng như những đứa em họ. Hai chị em đều thấy những đứa nhà nghèo nào cũng mặc quần áo phong phanh như mọi ngày, trong đó có Hiên.  Hiên đang đứng dựa vào cột quán rất rụt rè. Chị Lan gọi Hiên lại chơi. Hiên là đứa con gái bên hàng xóm, nhà rất nghèo. Nó ăn mặc tả tơi, rách rưới, hở cả lưng và tay. Hai chị em thấy thương Hiên vô cùng. Đặc biệt Sơn, nhìn thấy Hiên lại động lòng thương cũng như ban sáng Sơn thương nhớ đến Duyên. Vì trước đây, Duyên cũng hay chơi cùng với Hiên. Hai chị em thống nhất lấy một chiếc áo bông cũ cho Hiên mặc. Sau khi hoàn thành việc tốt, lòng Sơn thấy vui vô cùng. Tuy nhiên, khi về nhà không thấy mẹ đâu Sơn lại lo lắng. Sau khi bà vú nói với Sơn về việc nếu mẹ biết chuyện hai chị em cho Hiên áo bông cũ sẽ bị đánh thì hai chị em vội vàng đi tìm Hiên. Tuy nhiên, hai chị em tìm mãi không thấy. Khi về nhà, cả hai chị em đều ngạc nhiên khi thấy mẹ con Hiên đang ở trong nhà nói chuyện, trên tay Hiên còn chiếc áo bông cũ. Khác với những gì hai chị em lo lắng, mẹ lại đối xử rất tốt với mẹ con Hiên và còn cho mẹ Hiên vay tiền mua áo cho Hiên. Khi mẹ con Hiên ra về, mẹ ôm hai chị em và bảo: “Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho người ta không sợ mẹ mắng ư”.

c. Phân tích đặc điểm nổi bật ở một nhân vật mà em yêu thích.

Trả lời

(Soạn củng cố mở rộng ) Nhân vật mà em yêu thích là nhân vật Sơn. Sơn có đặc điểm nổi bật đó là lòng nhân hậu. Đây là đặc điểm em rất thích ở Sơn.

Bài phân tích cụ thể

Gió lạnh đầu mùa là một trong những tác phẩm thành công nhất của nhà văn Thạch Lam. Chuyện kể về hai chị em Sơn và lũ trẻ xóm nghèo, trong đó có Hiên, người bạn vẫn chơi cùng hai chị em từ nhỏ đến lớn. Trong các nhân vật mà tác giả xây dựng, em rất ấn tượng với nhân vật Sơn. Đây là một cậu bé chạc tuổi các bạn trong xóm nhưng có tấm lòng vô cùng nhân hậu, biết yêu thương, chia sẻ với những người bạn khó khăn hơn mình.

Mở đầu bài văn là hình ảnh những cơn gió lạnh đầu mùa đang đến. Thời tiết chuyển mình trong từng cơn gió se lạnh, bầu trời xám xịt, đất trắng khô cằn. Ngay cả những chậu lan cũng rung lên như đang rét. Sơn cũng vậy, vừa ngủ dậy Sơn đã cảm thấy lạnh và nhìn xung quanh cũng thấy mọi người đều mặc áo ấm. Khi mẹ gọi Sơn đến và lấy áo ấm cho Sơn, bất chợt mẹ nhìn thấy chiếc áo bông cũ của em Duyên. Em Duyên đã mất khi mới lên bốn tuổi. Bất chợt lòng Sơn cũng thấy trùng xuống và thương em quá. Đó là tình cảm, tình anh em sâu nặng mà có lẽ, ở một đứa trẻ chúng ta khó có được.

Khi Sơn được mẹ cho ra ngoài chợ chơi. Đây chính là nơi tụ tập của những đứa trẻ nghèo. Nhìn thấy Sơn trong bộ đồ ấm áp, đẹp đẽ những đứa trẻ dường như không dám đến gần. Nhưng trái với những đứa em họ kiêu căng của Sơn, Sơn lại rất thân thiện và chủ động đến chơi. Điều này càng khẳng định Sơn là đứa trẻ giàu tình cảm, không phân biệt giàu nghèo, thân thiện và có tấm lòng nhân hậu. Đỉnh điểm là Sơn và chị đã quyết định sẽ về nhà lấy chiếc áo bông cũ cho Hiên mặc. Nhìn thấy hoàn cảnh của Hiên, thấy Hiên lạnh run trong thời tiết se lạnh đầu mùa mà Sơn thấy thương vô cùng. Tình thương đó giống như tình thương với em Duyên, đó là tình thương của con người với con người, đó là tấm lòng nhân hậu mà không phải đứa trẻ nào cũng có được. Đây là một đức tính rất quý báu mà bất kỳ ai trong chúng ta cũng cần học tập và phát huy giống như Sơn.

(Soạn củng cố mở rộng) Sơn tuy là một đứa trẻ con nhà giàu nhưng lại rất giàu tình cảm, tấm lòng nhân hậu, không kiêu căng, coi thường người khác. Em rất yêu thích đức tính này của Sơn. Nhìn vào Sơn, em cũng tự thấy mình sống thật tốt, chia sẻ, yêu thương mọi người, biết quan tâm tới những người bạn, những hoàn cảnh khó khăn hơn mình.