Soạn Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra
1. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Câu 1 (SGK trang 76): Về thế thơ, bài Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra giống với bài thơ nào đã học? Hãy nêu một số đặc điểm của thế thơ đó và chỉ rõ những đặc điểm ấy đã thể hiện ở bài thơ này như thế nào.
Trả lời:
Về thể thơ, bài này giống với bài “Sông núi nước Nam” đã học. Hai bài đều làm theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (4 câu, mỗi câu 7 tiếng, hiệp vần chữ cuối câu 1-2-4 yên-biên-điền).
Câu 2 (SGK trang 77): Cụm từ “nửa như có, nửa như không” (bán vô bán hữu) có nghĩa là gì? Hãy hình dung quang cảnh được gợi lên ở câu thơ thứ hai này.
Trả lời:
Cụm từ “nửa như có, nửa như không” có nghĩa là phong cảnh mờ ảo, nửa thực nửa ảo, vừa thực vừa hư, vừa như có lại như không.
=> Em hình dung quang cảnh được gợi lên trong câu thơ này: không khí êm đềm, tĩnh lặng. Mọi vật như chìm dần vào sương khói, tạo nên cảm giác mơ màng, nên thơ.
Câu 3 (SGK trang 77): Trong bài thơ, cảnh vật được miêu tả vào thời điểm nào trong ngày và gồm những chi tiết gì? (về ánh sáng, âm thanh, màu sắc và cảnh vật)
Trả lời:
– Cảnh vật được miêu tả vào thời điểm lúc hoàng hôn, trời sắp tối:
+ ánh sáng, màu sắc: miêu tả mờ mờ như khói phủ
+ âm thanh: tiếng sáo thổi dắt trâu về
+ cảnh vật: đàn trâu đi, từng đàn cò trắng bay dưới đồng. Thôn xóm đã mờ ảo trong sương khói.
Câu 4 (SGK trang 77): Qua các nội dung được miêu tả trong bài thơ, em có những cảm nhận gì trước cảnh tượng buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường và về tâm trạng của tác giả trước cảnh tượng đó?
Trả lời:
– Qua nội dung được miêu tả trong bài thơ, em có những cảm nhận về cảnh tượng buổi chiều ở Thiên Trường: thanh bình và thơ mộng, bình dị và quê mùa.
– Tâm trạng của tác giả trước cảnh tượng đó: em cảm nhận tác giả như đang chìm đắm trong không gian vừa thực vừa ảo đó. Vào buổi chiều tà bình dị, thơ mộng ấy, trong lòng tác giả trào dâng tình yêu tha thiết với xóm làng, quê hương đất nước.
Câu 5 (SGK trang 77): Sau khi hiểu được giá trị của bài thơ, em có suy nghĩ gì khi nhớ rằng tác giả là một ông vua chứ không phải là một người dân quê? Từ đó, em có thể nói gì nữa về thời nhà Trần trong lịch sử nước ta?
Trả lời:
– Sau khi hiểu được giá trị của bài thơ, em có suy nghĩ rằng tác giả – là một ông vua có tâm hồn thi sĩ, gần gũi với nhân dân, thương yêu dân và gắn bó với cuộc sống bình dị thôn dã. Đọc bài thơ, em có cảm nhận tác giả là một người nông dân thuần phác.
– Từ đó, em có nhận xét về các vị vua thời nhà Trần: họ là những vị vua rất thương yêu dân, gần dân và hết lòng vì nhân dân. Bằng chứng là trong lịch sử nước ta, thời nhà Trần đã chiến thắng ba lần chống quân Nguyên Mông.
2. SOẠN BUỔI CHIỀU ĐỨNG Ở PHỦ THIÊN TRƯỜNG TRÔNG RA: PHẦN LUYỆN TẬP
Từ việc đọc-hiểu hai câu thơ cuối, bằng trí tưởng tượng, viết một đoạn văn khoảng 5-6 dòng để tả cảnh mục đồng thổi sáo dẫn trâu về nhà khi chiều xuống.
Trả lời:
Bóng chiều dần buông xuống, mặt trời khuất dần sau ngọn núi xa xa. Đằng xa thấy bóng đàn trâu thong thả đi về trên con đường làng đất đỏ. Nghe đâu đâu có tiếng sáo thổi vi vu da diết dụ đàn trâu về chuồng. Cảnh vật trở nên du dương, mờ ảo trong khung cảnh ấy. Không gian thật yên bình, gần gũi và bình dị biết bao!