Chuẩn bị bài soạn Con chó Bấc các em cần nắm được các nội dung chính dưới đây.
TÁC GIẢ – TÁC PHẨM
1. Tác giả
– Giắc Lân-đơn (1876 – 1916) là một nhà văn Mĩ.
– Giắc Lân-đơn trải qua thời thanh niên vất vả, phải làm nhiều nghề để kiếm sống và sớm tiếp cận với tư tưởng của chủ nghĩa xã hội.
– Các tác nooirr tiếng: Tiếng gọi nơi hoang dã (1903); Sói biển (1904); Nanh trắng (1906); Tình yêu cuộc sống (1907); Gót sắt (1907). Văn bản Con chó Bấc trích trong tiểu thuyết “Tiếng gọi nơi hoang dã”.
2. Tác phẩm
a) Hoàn cảnh sáng tác
– “Tiếng gọi nơi hoang dã” được sáng tác năm 1903 và ra mắt bạn đọc sau khi ông phải theo những người tìm vàng đến miền Clan-đai-cơ ở Canada trở về.
– Con chó Bấc trích tiểu thuyết này, đầu đề là do người soạn sách đặt.
b) Giá trị nội dung
– Đoạn trích thể hiện những quan sát và nhận xét tinh tế của tác giả về con chó Bấc, cùng với đó là tình cảm yêu thương của tác giả đối với loài vật.
c) Giá trị nghệ thuật
– Trong đoạn trích Con chó Bấc có sự kết hợp giữa phương thức tự sự miêu tả qua quan sát và trí tưởng tượng của tác giả
– Không sử dụng nhân hóa một cách triệt để.
ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN
Câu 1: Hãy xác định bố cục của bài văn theo trật tự diễn biến sau đây: a) Mở đầu, b) Thóoc-tơn đối với Bấc, c) Tình cảm của Bấc đối với chủ. Căn cứ vào độ dài ngắn mỗi phần, xét xem ở đây, nhà văn chủ yếu muốn nói đến những biểu hiện tình cảm của phía nào.
Trả lời:
Bố cục ba phần của đoạn trích
a) Mở đầu: Từ đầu đến “trong lòng Bấc”
b) Tình cảm của Thoóc-tơn đối với con chó Bấc: Tiếp theo đến “… biết nói đấy”:
c) Tình cảm của Bấc đối với chủ: “Bấc có một kiểu” đến hết.
Từ độ dài, ngắn của các phần, có thể thấy nhà văn chủ yếu muốn nói đến những biểu hiện tình cảm của Bấc đối với chủ – phần này chiếm 3/5 đoạn văn của toàn văn bản.
Câu 2: Cách cư xử của Thóoc-tơn đối với Bấc có gì đặc biệt và biểu hiện ở những chi tiết nào? Tại sao trước khi diễn tả tình cảm của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thóoc-tơn đối với Bấc?
Trả lời:
- Cách cư xử của Thóoc-tơn đối với Bấc có gì đặc biệt và biểu hiện ở những chi tiết nào?
– Thoóc-tơn cư xử với Bấc một cách khá đặc biệt: Anh xem Bấc như con cái của mình. Trong ý nghĩa và tình cảm của Thoóc-tơn, Bấc như là đồng loại, là bạn bè.
– Thoóc-tơn là một “ông chủ lí tưởng”, vì theo nhà văn, các ông chủ khác chăm sóc Bấc chỉ là vì nghĩa vụ (nuôi thì phải chăm sóc) và vì lợi ích kinh doanh (kéo xe trượt tuyết để đi tìm vàng).
– Mỗi lần thấy Bấc là Thoóc-tơn chào hỏi, nói chuyện tầm phào như với một người bạn. Anh còn túm lấy “đầu Bấc ghì chặt vào đầu anh đảo đảo, lắc lắc, đồng thời khe khẽ thốt lên những lời nói nựng âu yếm, tiếng kêu trân trọng: “Trời ơi! Đằng ấy hầu như biết nói đấy!”.
- Tại sao trước khi diễn tả tình cảm của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thóoc-tơn đối với Bấc?
– Trước khi diễn tả cảnh của Bấc đối với chủ, nhà văn lại dành một đoạn để nói về tình cảm của Thoóc-tơn đối với Bấc là nhằm cho thấy, việc Thoóc-tơn yêu thương Bấc như vậy đã khơi dậy ở Bấc “Tình thương yêu sôi nổi, nồng cháy, thương yêu đến mức tôn thờ, thương yêu đến cuồng nhiệt”. Nếu thiếu tình cảm của Thoóc-tơn, thì sẽ không thể có tình yêu “thực sự nồng nàn” mà Bấc dành cho người chủ lý tưởng của mình.
Câu 3: Tình cảm của con chó Bấc đối với chủ biểu hiện qua những khía cạnh khác nhau ra sao? Nhận xét về năng lực quan sát của tác giả khi viết đoạn văn này.
– Các biểu hiểu tình cảm của con chó Bấc đối với chủ:
+ Cái cách nó há miệng ra cắn lấy bàn tay Thoóc-tơn rồi “ép răng xuống mạnh đến nỗi vết răng hằn vào da thịt một lúc lâu” thể hiện tình yêu mãnh liệt của Bấc, cũng là cử chỉ vuốt ve dành cho chủ.
+ Nó thường nằm phục ở chân Thoóc-tơn hàng giờ, mắt háo hức, tỉnh táo và chăm chú “quan sát từng biểu hiện thoáng qua, mọi cử động hoặc thay đổi trên nét mặt” chủ.
+ Có lúc nó nằm xa về một bên hay đằng Thoóc-tơn và “quan sát hình dáng của anh và từng cử động của thân thể anh”.
+ Sợ bị bỏ rơi lần nữa, Bấc theo gót của Thoóc-tơn từ lúc anh ra khỏi lều đến lúc anh trở về
- Nhận xét về năng lực quan sát của tác giả:
Có thể nói Giắc Lân-đơn đã có sự quan sát tuyệt vời, tỉ mỉ, tinh tế và đặc biệt nhà văn đã quan sát với tình yêu thương loài vật vô hạn.
Câu 4: Chứng minh trí tưởng tượng tuyệt vời và lòng yêu thương loài vật của nhà văn khi ông đi sâu vào “tâm hồn” con chó Bấc.
– Giắc Lân-đơn không nhập vào vai con Bấc và cũng không nhân hóa triệt để Bấc, mà dùng ngôi kể thứ ba để quan sát và miêu tả con chó như đặc điểm vốn có, giúp người đọc dễ hình dung.
– Mặc dù không nhập vai, nhưng ông đã hiểu thấu tâm hồn của Bấc, điều này thể hiện qua những quan sát rồi miêu tả rất sinh động về những suy nghĩ, cử chỉ, tình cảm, hành động… của Bấc; cụ thể là những biểu hiện tình cảm của Bấc đã nói đến ở câu hỏi 3 trên đây.
– Qua những miêu tả và trí tưởng tượng của tác giả, Bấc hiện ra là một chú chó thông minh, lanh lợi, có những các biểu lộ tình yêu thương rất riêng và mãnh liệt.
– Nó là một con chó thông minh, lanh lợi, bộc lộ tình cảm yêu thương một cách mãnh liệt. Phải là một tâm hồn có tình yêu thương chân thành, tha thiết với loài vật thì mới có thể quan sát tinh tế và hiểu về loài vật, cụ thể là chú chó Bấc như vậy.